Prof. dr hab. Wojciech Krzysztof Staręga (1939-2015)
Pan Profesor Wojciech Staręga urodził się 16 listopada 1939 r. w Węgrowie. Dzieciństwo i młodość spędził w Siedlcach, skąd w r. 1958 wyjechał na studia na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończył je w r. 1962, uzyskując tytuł magistra biologii. Już w roku 1958 podjął pracę w Instytucie Zoologii PAN w Warszawie, gdzie przeszedł kolejne stopnie kariery naukowej - od młodszego asystenta, asystenta i adiunkta - do stanowiska docenta. Stopień doktora uzyskał w Instytucie Zoologii PAN w r. 1969, zaś habilitację na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi w UAM w Poznaniu w r. 1977. W tym samym roku podjął zatrudnienie w Zakładzie Biologii siedleckiej uczelni (wówczas Wyższej Szkoły Pedagogicznej). W latach 1980-81 był Dziekanem Wydziału Rolniczego (Wyższej Szkoły Rolniczo-Pedagogicznej), ale po ogłoszeniu stanu wojennego został usunięty z tej funkcji. Po kilku kolejnych latach (1986) zrezygnował z pracy w WSR-P, powrócił do Instytutu Zoologii PAN, a następnie wyjechać do Republiki Południowe Afryki (1987-1989), gdzie pracował w Natal Museum w Pietermaritzburgu, poświęcając się całkowicie pracy naukowej. Po powrocie do kraju został zatrudniony w Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie, a następnie (1990-1999) na Wydziale Biologii Filii UW w Białymstoku. W r. 1998 uzyskał tytuł profesora, poczym ponowie podjął zatrudnienie w naszej uczelni (wówczas Akademii Podlaskiej). Stąd przeszedł na emeryturę w 2009.
Działalność naukowa prof. W. Staręgi obejmowała badania z zakresu ekologii, systematyki i ewolucji. Był jednym z pionierów poważnych badań nad bioróżnorodnością w Polsce - zarówno w ekosystemach naturalnych (Pieniny, G. Świętokrzyskie), jak i na obszarach zurbanizowanych, poddanych antropopresji. Realizował je na różnych grupach stawonogów, głównie na pająkach i kosarzach. W badaniach kosarzy był światowej rangi autorytetem, a Jego prace są szeroko cytowane, np. w książce Harvestmen: The Biology of Opiliones (Harvard University Press) autorzy powołują się na 17 prac prof. Staręgi.
Dorobek Profesora obejmuje ok. 80 publikacji, z tego większość to duże opracowania o charakterze monograficznym, wydane przez międzynarodowe czasopisma naukowe; jest wśród nich monografia kosarzy Polski. Profesor jest odkrywcą wielu gatunków nowych dla wiedzy, autorem 12 rodzajów i jednej podrodziny kosarzy. W uznaniu Jego zasług i naukowej pozycji, na Jego cześć nazwano kilka gatunków i 1 rodzaj. W ramach aktywności naukowej Prof. Staręga prezentował swe wyniki na europejskich i światowych kongresach arachnologicznych. Był redaktorem w kilku czasopismach naukowych (m.in. Arachnologische Mitteilungen, Annales Zoologici, Fragmenta Faunistica) i członkiem różnych rad naukowych.
Oprócz aktywności badawczej, prof. W. Staręga był znakomitym nauczycielem akademickim. Jego wykłady zawsze oceniano bardzo wysoko, a studenci zabiegali o Jego naukową opiekę. Był promotorem kilkudziesięciu prac magisterskich oraz wychował blisko 10-osobowe grono uczniów, pełniąc funkcje promotora w przewodach doktorskich (3 z nich w siedleckiej uczelni). Był także recenzentem w przewodach doktorskich, habilitacyjnych i postępowaniach na tytuł profesora.
Mimo kłopotów ze zdrowiem, trapiących Profesora Staręgę w ostatnich latach, Jego śmierć (13 maja) była bolesnym zaskoczeniem. Jeszcze we wrześniu 2014 na Ogólnopolskiej Konferencji Arachnologicznej w Siedlcach świętowaliśmy Jego 75. urodziny i byliśmy w codziennych kontaktach naukowych.
Żegnamy Go jako Profesora Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, byłego Dziekana Wydziału Rolniczego, ale przede wszystkim jako Kolegę, Przyjaciela i dobrego człowieka: zawsze życzliwego, pełnego radości i poczucia humoru.
Cześć Jego pamięci!
Marek Żabka